Hiszpania 1936
P. Juan María de la Cruz Méndez scj
Wraz z postacią błog. O. Juan Méndez dotykamy jednego z najciemniejszych rozdziałów nowszych dziejów Hiszpanii: prześladowania Kościoła katolickiego w czasie wojny domowej hiszpańskiej (1936-1939), kiedy to walczyli z sobą nacjonaliści i republikanie.
Mariano García Méndez urodził się dnia 25 września 1891 r. w San Esteban de los Patos (prowincja Avila) – jako pierwszy spośród 15 rodzeństwa. Po okresie Seminarium został wyświęcony na kapłana dnia 18.03.1916 w diecezji Avila. Tęsknił on jednak za większą doskonałością. Parokrotnie podejmował próby zostania zakonnikiem (u Dominikanów, Karmelitów), ale słabe jego zdrowie za każdym razem nie pozwalało mi zrealizować to pragnienie.
Po nowicjacie, który odbył w Novelda (Alicante), złożył dnia 31.10.1926 pierwsze śluby zakonne. Obrał wtedy imię zakonne: Jana María de la Cruz. Po niezbyt udanym zaangażowaniu jako wychowawca w szkole w Novelda, poświęcił się od 1929 niemal całkowicie życiu wędrownego kaznodziei. Podjął się uciążliwego zadania wędrowania poprzez wioski i miasta, zarówno żeby żebrać o grosza, jak i werbować uczniów względnie kandydatów do Zgromadzenia zakonnego i szkół prowadzonych przez Zgromadzenie.
Dnia 23 czerwca 1936 O. Méndez wybrał się do Valencia, żeby się ukryć u pewnej pani, która wspierała Zgromadzenie Księży Sercanów. „W drodze od dworca do domu owej Pani Pilar przechodził przed kościołem ‘de los Juanes’, znajdującym się w centrum miasta. Tam zobaczył z przerażeniem ‘straszne widowisko’ – są to jego własne słowa –, jak mężczyźni wynosili wyposażenie kościoła i podpalili kościół. Zamiast przejść w milczeniu, wyraził O. Méndez wyraźnie swoją dezaprobatę odnośnie do podpalenia kościoła. Podpalacze zwrócili się w tej chwili do siebie nawzajem: ‘Ten tu jest reakcjonistą’! O Méndez odpowiedział na to: ‘Nie! Jestem kapłanem’. W tejże chwili został przez ochotników republikańskich schwytany i przewieziony do więzienia Modelo de Valencia. Świadkowie opowiadali potem o jego przykładnej postawie jako kapłana w więzieniu, gdzie kontynuował swe życie zakonne, był czynny jako duszpasterz i przygotowywał się do grożącego mu męczeństwa ... W nocy z 23 na 24 sierpnia 1936 został o późnej godzinie zastrzelony wraz z dziewięcioma innymi więźniami, na południe od Valencia. Dnia 24 sierpnia zostały ciała zabitych pochowane w masowym grobie na cmentarzu w Silla” (Bothe, Męczennicy Księża Sercanie, str. 14)
Dnia 11 marca 2001 r. został O. Méndez wraz z innymi hiszpańskimi męczennikami ogłoszony przez Jana Pawła II jako błogosławiony.